7 Σεπτεμβρίου 2014

Τίποτα δεν αποκλείεται στην Αμφίπολη: Πώς και γιατί μπορεί να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος στον τάφο

«Μετά από πολύμηνη προσπάθεια οι έμπειροι Έλληνες αρχαιολόγοι με επικεφαλής την κυρία Αικατερίνη Περιστέρη αποκωδικοποίησαν το μυστικό του τύμβου Καστά. Είναι ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο μεγαλύτερος στρατηλάτης όλων των εποχών βρισκόταν στην Αμφίπολη». Ή κάπως έτσι τέλος πάντων θα ήταν η πρώτη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού μετά την ταυτοποίηση του «ενοίκου» τού τάφου της Αμφίπολης.

Αλλά όλα αυτά πάντα στην περίπτωση που μέσα στο φαραωνικού μεγέθους μνημείο βρίσκεται ο Μέγας Αλέξανδρος. Για πολλούς είναι ο διακαής πόθος. Για άλλους ένα όνειρο, ενώ για αρκετούς ένα τρελό σενάριο. Όμως η ελληνική ιστορία που γράφτηκε από την «τρελή» ελληνική φυλή είναι γεμάτη τρέλα. Τρέλα, παγαποντιά, πονηράδα, εξυπνάδα και μεγαλείο...
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά τους. Σε αυτό το άρθρο δεν θα αναφερθούμε στο παρόν, αλλά στο παρελθόν. Προ ημερών αναλύσαμε την πολιτική επιρροή που είχε ο τύμβος Καστά, ο οποίος ελέω Σκοπιανών έμενε ανέγγιχτος επί 20 συναπτά έτη προκειμένου να μην διαταραχθούν οι σχέσεις μας με τους γείτονες [διαβάστε το σχετικό άρθρο ΕΔΩ]. Αυτό που μένει να εικάσουμε είναι το ποιος μπορεί να κρύβεται εκεί μέσα.
Σαφώς και αρχαιολόγοι δεν είμαστε, ούτε έχουμε κάποια πληροφόρηση που πηγάζει μέσα από ένα συνομωσιολογικό δίαυλο καλά δικτυωμένων ανθρώπων. Προς Θεού. Απλώς θα ρίξουμε μία ματιά στην Ιστορία γιατί αυτή μόνο μπορεί να μας δώσει κάποιες ενδείξεις. Και ουχί αποδείξεις.
Ο Αλέξανδρος ο Γ' ο Μακεδών πέθανε το 323 π.Χ σε ηλικία 33 (παρά έναν μήνα) ετών στην Βαβυλώνα. Δεν θα μας απασχολήσει το πώς πέθανε, αλλά το τι ακολούθησε με τον θάνατό του. Σύμφωνα με τα όσα είναι γνωστά, το πτώμα του μεγάλου στρατηλάτη τοποθετήθηκε σε μία ολόχρυση ανθρωποειδή σαρκοφάγο η οποία ήταν γεμάτη μέλι. Η αρχική πομπή κατευθυνόταν προς την Μακεδονία. Το ακριβές σημείο δεν έγινε ποτέ γνωστό.
Ο Πτολεμαίος έκλεψε το πτώμα
Κατά την διάρκεια της πομπής, ο Πτολεμαίος, σύμφωνα με τα όσα μας είναι γνωστά από τις ιστορικές πηγές, έκλεψε το πτώμα και το μετέφερε στην Μέμφιδα. Ο διάδοχός του, Πτολεμαίος Β' ο Φιλάδελφος, το πήρε με την σειρά του και το έβαλε σε μνημείο που βρισκόταν σε περίοπτη θέση στην Αλεξάνδρεια. Στο διάστημα αυτό το πτώμα του Αλεξάνδρου είχε μουμιοποιηθεί από τους Αιγυπτίους ειδικούς.
Τελευταία ελληνική παρέμβαση στον τάφο ήταν από τον Πτολεμαίο Λάθυρο (δηλαδή ο Φάβας όπως τον έλεγαν αστειευόμενοι οι Αλεξανδρινοί) ο οποίος προκειμένου να κόψει νομίσματα, άλλαξε την χρυσή σαρκοφάγο και την έκανε γυάλινη.
Μετά την πτώση του ελληνικού κόσμου και την άνοδο της Ρώμης ως κυρίαρχης δύναμης στην Μεσόγειο, Ρωμαίοι αξιωματούχοι και αυτοκράτορες επισκέφτηκαν τον τάφο του Μακεδόνα στρατηλάτη. Ανάμεσά τους ο Ιούλιος Καίσαρ, και ο Αύγουστος, με τον τελευταίο να λέγεται πως έσπασε την μύτη της μούμιας του Αλεξάνδρου. Μετά και την επίσκεψη του αυτοκράτορα Καρακάλλα κάπου λίγο μετά το 200 μ.Χ, τα ίχνη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου χάνονται.
Επί χρόνια πιστευόταν πως ο τάφος βρίσκεται στην Αίγυπτο και την Αλεξάνδρεια, ωστόσο μετά από πολλές ανασκαφές και πολλά χρόνια προσπαθειών δεν υπάρχει ούτε ένα δείγμα στην αιγυπτιακή πόλη. Μπορεί η θεωρία να μην αμφισβητείται επί της ουσίας, ωστόσο ο τάφος της Αμφίπολης έχει δώσει τροφή στην φαντασία των σεναριολόγων οι οποίοι προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν πώς έφτασε ο Αλέξανδρος (εάν έφτασε) στην Αμφίπολη.
Σενάριο α': Το πτώμα δεν εκλάπη ποτέ από τον Πτολεμαίο
Ο Πτολεμαίος, στρατηγός του Αλεξάνδρου που βασίλεψε στην Αίγυπτο
Ο Πτολεμαίος Α', στρατηγός του Αλεξάνδρου που βασίλεψε στην Αίγυπτο
Σύμφωνα με τον τότε μύθο, όπου θαβόταν ο Μέγας Αλέξανδρος, η χώρα του τάφου θα ήταν πάντοτε ελεύθερη και ισχυρή. Στο σενάριο α' λοιπόν ο Πτολεμαίος όντως έκλεψε ένα πτώμα, αλλά αυτό που νόμιζε ο ίδιος για πτώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ακριβώς λόγω του μύθου έμπιστοι στην μητέρα του βασιλιά, Ολυμπιάδα, μεταφέρουν τον νεκρό Αλέξανδρο και τον θάβουν στην πατρίδα του την Μακεδονία. Πώς; με Με μία παράλληλη μυστική πομπή η οποία έφυγε από την Βαβυλώνα με κατεύθυνση την Μακεδονία. Ίσως κιόλας να ήταν αυτή η επιθυμία του Αλεξάνδρου και να είχε ήδη παραγγείλει τον τάφο του.
Το σενάριο όμως αυτό μπάζει για τέσσερις λόγους:
  • Ο τάφος είναι τόσο μεγαλοπρεπής που η ανέγερσή του δεν θα μπορούσε να είναι κρυφή και να γίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
  • Εάν είχε τοποθετηθεί άλλο πτώμα στην θέση του Αλεξάνδρου ο Πτολεμαίος κλέβοντάς το δεν το είδε ποτέ; Πώς γίνεται να μην αναγνωρίσει τον βασιλιά του; Έστω κι αν είχε καταπονηθεί τα μέγιστα από την ασθένεια που του πήρε την ζωή...
  • Πώς έγινε η μεταφορά του σημαντικότερου ανθρώπου στον πλανήτη από την μία άκρη του τότε γνωστού κόσμου σχεδόν στην άλλη χωρίς να το πάρει κανείς είδησης
  • Ο Αλέξανδρος ετοίμαζε εκστρατείες στην Αραβία και την βόρεια Αφρική. Θεωρείται δύσκολο να είχε δώσει εντολή να κατασκευαστεί το τάφος του δίχως να το έχουμε συναντήσει σε καμμία αρχαία πηγή.
Σενάριο β': Το πτώμα μεταφέρθηκε μεταγενέστερα στην Μακεδονία
  • 1) Λίγα χρόνια μετά τον θάνατο
Προκειμένου να ισχύσει κάτι τέτοιο θα πρέπει να καθορίσουμε το πότε θα μπορούσε να γίνει. Εάν υποθέσουμε πως έγινε σύντομα μετά τον θάνατό του, τότε ο τάφος θα μπορούσε να είχε χτιστεί μόνο από τον στρατηγό και μετέπειτα βασιλιά της Μακεδονίας, Κάσσανδρο. Ο μοναδικός που θα μπορούσε να χτίσει έναν τέτοιου μεγέθους τάφο στην Αμφίπολη και γενικότερα στην Μακεδονία την περίοδο 330-300 π.Χ που έχει χρονολογηθεί το μνημείο είναι ο Κάσσανδρος (κρατήστε το αυτό). Είτε για τον εαυτό του είτε για τον Αλέξανδρο. (Εκτός βέβαια εάν είχε ήδη ο Αλέξανδρος παραγγείλει το ταφικό μνημείο αρκετά χρόνια πριν πεθάνει, οπότε περνάμε στο Σενάριο α').
  • Το σενάριο αυτό μπάζει γιατί:
Εάν ο Κάσσανδρος ήθελε να κλέψει το πτώμα του Αλεξάνδρου θα έπρεπε να στήσει μία επιχείρηση που όμοιά της δεν συναντάμε στις ιστορίες κατασκοπείας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Άνθρωποί του δηλαδή να μετέβαιναν στην Μέμφιδα να έκλεβαν το πτώμα, να το αντικαθιστούσα με κάποιο άλλο μουμιοποιημένο και να το μετέφεραν στην Μακεδονία όπου και να το έβαζαν στον τάφο χωρίς ωστόσο να αποκαλύψουν την αποστολή τους σε κανέναν.
  • 2) Κατά τα ρωμαϊκά χρόνια
Η Μακεδονία σταμάτησε να υφίσταται ως βασίλειο και ανεξάρτητη κρατική οντότητα το 168 π.Χ όταν ο βασιλιάς Περσεύς έχασε από τους Ρωμαίους στην Πύδνα. Από εκεί και έπειτα με λίγα λόγια η Μακεδονία ήταν «άβουλη». Οπότε δεν θα υπήρχε κάποια εξουσία προκειμένου να αναλάβει την αποστολή της μεταφοράς της μούμιας του Αλεξάνδρου. Ωστόσο δεν είναι αναγκαίο να έχει γίνει αυτό από τους Έλληνες.
Πηγαίνοντας αρκετά χρόνια μετά την τελευταία αναφορά για τον τάφο στην Αλεξάνδρεια, φτάνουμε στα πρώτα χρόνια που έκαναν την εμφάνισή τους οι Χριστιανοί στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Όχι δεν μιλάμε για ανθρώπους που ήθελαν να διαδώσουν την αγάπη και την συνύπαρξη. Μιλάμε και αθλίους (υπό την έννοια της φτώχειας) οι οποίοι μέσω της νέας θρησκείας την δύναμη να ανατρέψουν τους ειδωλολάτρες και άπιστους της επιφανούς κοινωνίας της Αλεξάνδρειας. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή με ζηλωτές Χριστιανούς που μόνο στόχο είχαν την ανατροπή του status quo με κάθε κόστος. Ακόμα και αν έπρεπε να ισοπεδώσουν την Αλεξάνδρεια. Σχεδόν το έκαναν...
Και εδώ θα σταθούμε, έστω ό,τι Έλληνες ή Ρωμαίοι αξιωματούχοι της Αλεξάνδρειας (στην Αίγυπτο επιλέγονταν αρκετοί Έλληνες για να στελεχώνουν τις κρατικές θέσεις) θέλησαν να προστατεύσουν την σωρό του Αλεξάνδρου -ο οποίος λατρευόταν ως θεός- από τους Χριστιανούς που εύκολα θα τον «έβαζαν στο μάτι».
Έτσι καταστρώνουν ένα μυστικό σχέδιο προτού ή κατά την διάρκεια των αναταραχών και φυγαδεύουν τον Αλέξανδρο στην Μακεδονία. Σε έναν τάφο ο οποίος ήταν αντάξιός του και είχε χτιστεί πολλά χρόνια πριν (πιθανότατα από τον Κάσσανδρο ή τον Δημήτριο για τους ιδίους ή τον Αλέξανδρο -σενάριο α και β1-).
  • Το σενάριο αυτό μπάζει:
Λόγω της δυσκολίας του εγχειρήματος. Λόγω της έλλειψης εμπιστοσύνης. Μέσα σε μία ουσιαστικά εμπόλεμη πόλη θα έπρεπε να βρεθούν τόσοι έμπιστοι άνθρωποι οι οποίοι θα έπρεπε να αφαιρέσουν το πτώμα, να το μεταφέρουν στο λιμάνι, να το μεταφέρουν στην Μακεδονία, να ανοίξουν τον τάφο, να τον βάλουν μέσα και να τον σφραγίσουν ξανά. Και όλα αυτά χωρίς να τους πάρει είδηση κανείς, ούτε στην Αίγυπτο, ούτε στην Μακεδονία.
Σενάριο γ': Η Ρωξάνη και ο μικρός Αλέξανδρος Δ' στον τάφο
Η Ρωξάνη φημολογείτο πως ήταν η ωραιότερη γυναίκα της Ασίας
Η Ρωξάνη φημολογείτο πως ήταν η ωραιότερη γυναίκα της Ασίας
Σύμφωνα με τον μύθο της περιοχής στον τάφο βρίσκεται η νόμιμη σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου μαζί με το γιο τους, Αλέξανδρο Δ'. Θεωρητικά από το μέγεθος του τάφου και λόγω της σπουδαιότητας του διαδόχου, θα ήταν λογικό να βρίσκαμε αυτούς στον τύμβο Καστά.
  • Το σενάριο μπάζει:
Γιατί ο Κάσσανδρος όταν έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας θέλησε να «καθαρίσει» κάθε απομεινάρι του Αλεξάνδρου που θα μπορούσε να τον αμφισβητήσει. Ας κρίνουμε πρώτα το πώς φέρθηκε στην μητέρα τού μεγάλου στρατηλάτη. Έβαλε να την λιθοβολήσουν ή να την σφάξουν και στην συνέχεια άφησε άταφο το σώμα της να το φάνε τα όρνεα.
Το 310 π.Χ. – 309 π.Χ. δολοφονεί και την Ρωξάνη και τον μικρό Αλέξανδρο. Κρίνοντας την κατάληξη της Ολυμπιάδας αλλά και της Ρωξάνης και του διαδόχου, ο Κάσσανδρος γιατί να κατασκευάσει ένα φαραωνικού μεγέθους μνημείο για να θάψει αυτούς που δολοφόνησε;
Ο Αλέξανδρος, ο Κάσσανδος, ή κάποια έκπληξη;
Όλα τα παραπάνω σενάρια αναιρούν και ενισχύουν την ίδια ώρα το ενδεχόμενο να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος στον τάφο. Σε αυτό συμβάλλει και το γεγονός πως δεν υπάρχει καμμία γνωστή σε εμάς αρχαία καταγραφή του τάφου ούτε καν από τους περιηγητές όπως ο Παυσανίας, ούτε τους ιστορικούς όπως ο Πλούταρχος της ρωμαϊκής εποχής.
Συνδυάζοντας όλα τα παραπάνω σενάρια κάτι στο οποίο θα μπορούσαμε να καταλήξουμε, φυσικά ποτέ με σιγουριά, είναι κάτι που προαναφέραμε: Ο μοναδικός που θα μπορούσε να χτίσει τον τάφο αυτόν στην περιοχή αυτή, την περίοδο εκείνη, ήταν ο Κάσσανδρος, ή στην εσχάτη ο γιος του. (Εάν φυσικά εξαιρέσουμε την μυστική εντολή του Αλεξάνδρου, σενάριο α').
Μόνο αυτός είχε τους πόρους και την δύναμη να κατασκευάσει έναν προσωπικό τάφο τέτοιου μεγέθους. Άλλωστε ο Κάσσανδρος όχι μόνο πέθανε σε προχωρημένη ηλικία (περίμενε δηλαδή σύντομα τον θάνατό του), αλλά ήταν και ο μόνος που μέχρι την τελευταία στιγμή προσπαθούσε να μετατρέψει την κομματιασμένη αυτοκρατορία σε ενιαίο κράτος. Υπό την βασιλεία του ιδίου φυσικά...
Πάντως κλείνοντας να μην ξεχάσουμε το στοιχείο της έκπληξης. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι μπορεί να μας επιφυλάσσουν μία έκπληξη στον τάφο που δεν θα μπορούσαμε να έχουμε φανταστεί με τίποτα. Άλλωστε πόσο πανούργοι ήταν το διαπιστώνουμε κάθε μέρα από εμάς τους ιδίους.

source  http://kafeneio-gr.blogspot.com/